A noite caeu. As flores murcharon. A vida rematou. Xa non queda nada por facer. Xa non hai un oco para a esperanza. A estrela polar brilla con forza enchendo os oídos noctámbulos de cantos de serea. As luces dos coches que pasan iluminan a estrada deserta pola que todo o mundo está camiñando. A auga empapa a coiraza impermeable que os illa no seu propio sistema solar. Ollos sen vida escrutan cada un dos meus pasos.
Acabou a película e puxo "The end" ao final. O libro esgotou as súas ficcións de mundos estraños e paralelos. As cordas do violín esgazaron e remataron coa música. Pero un borracho tirado nunha esquina sigue cantando. Pobre iluso! Non se deu conta de que xa non hai espectadores dispostos a ver a súa función. Non se deu conta de que a ilusión desapareceu, de que o mundo xa non xira, de que o sol non quenta. Non se deu conta de que cada vez que ti te vas, a vida acábase.
Levántase o telón e a función dá comezo. O escenario está a escuras e comeza a escoitarse unha música maina. O canon de Pachelbel. Ilumínase todo pouco a pouco pero os actores non saltan a escena. Só hai dúas persoas no patio de butacas, sentadas a cada lado do corredor central. A ausencia de acción fai que se crucen unha mirada de estrañeza. A música vai subindo de volume. As dúas espectadoras levántase das súas butacas e suben ao escenario. Alí bailan ao son da música. Bailan apaixonadamente fundidas nunha danza eterna. O público incorpórase e rompe en aplausos emocionados. Cae o telón lentamente.
Bícame. Acaríciame. Faime o que ti queiras, pero faime sentir. Non quero ser unha estatua de cera que ve como se moven as figuras neste baile de graduación. Cólleme da man e lévame ao medio da pista. Que todo o mundo vexa os nosos vestidos. Que todo o mundo murmure ao vernos bailar xuntas. Non me importa. Só quero que me volvas a espertar. Que me fagas sentir o meu sangue ao percorrer as miñas veas. Quero que a miña lingua volva a sentir o doce, que a miña espalda se contraia nun calafrío ante o xeo, que os meus ollos gocen coas curvas suaves dunha melodía. Espértame. Quita estas arañeiras que cobren os meus párpados e devólvelle a luz que algún día tiveron.
Din que cando te namoras sintes como se tiveras o estómago cheo de bolboretas que non cesan de voar. Por favor, fai que volva a sentir iso. Quero sentir como pequenas ás chocan contra as miñas paredes e pelexan por saír á luz cada vez que ti me mires. Quero volver a ver uns ollos cada vez que eu pecho os meus, e quero que sexan os teus.
Non sei se é posible escoller de quen te namoras, pero eu quero namorarme de ti.
Coma dúas pingueiras de auga. Quero fundirme contigo. Quero sentirte tan preto de min que a pel deixe de ser unha fronteira entre nós. Que o meu sangue difunda ás túas arterias, que os meus alvéolos recollan o CO2 que ti expulsas, que os meus músculos se continuen cos teus formando unha rede tan tupida que sexa imposible de atravesar. Quero sentirte dentro de min, de xeito a distancia que nos separe se vexa reducida a un truco da imaxinación. Quero que a túa saliva sexa o único que proben os meus beizos, que a túa pel sexa todo o que os meus dedos poden tocar, e que sexan os teus dedos os que estimulen as miñas fibras sensitivas. Quero que ao abrir os ollos só poida ver as túas negras pupilas ollando as miñas. Quero...
Sei ben o que quero, pero non sei quen es ti. Non sei se o que quero son as túas pupilas, ou esoutras, ou aquelas de máis alá. Quero volver a sentir, pero non sei con quen quero sentilo.
Ás veces un estúpido soño chega para estremecer o noso sólido mundo e incluso para derrubar os altos edificios que construiramos. Verte na miña cabeza, falándome daquel xeito foi suficiente para desenterrar todas aquelas emocións que cría esquecidas. Por favor, non volvas a atarme. Aínda que só sexa en soños, déixame ser libre e facer todo aquilo que me está vedado na vida real. Non quero volver a ser unha marioneta nas túas mans.
Quero pedirche perdón. Perdón polas palabras nunca ditas, as que agora acoden raudas á miña boca sen que eu as procure, só evocando o teu recordo. Perdón por todas aquelas que sobraban, que estorbaban ou que simplemente non era o momento. Perdón polo meu mal xenio, pola miña euforia desmedida e inoportuna, polo meu pasotismo. Sabes ben que nunca procuraba incomodarte; moitas veces facíao para captar a túa atención e que reparases en que eu estaba alí. Perdón por non saber corresponder a todo o cariño que me deches. Non me dei conta do importantes que eran para min os teus agarimos ata que os perdín. Perdón se algunha vez pequei de exceso de orgullo e non fun capaz de recoñecer os meus erros. Ti mellor ca ninguén sabes que levo a testarudez nos xenes.
E grazas. Grazas por meterme dentro este bichiño que me fai cantar a todas horas e que me trae aquí a túa rouca voz cargada de doces aloumiños. Grazas por facerme ser quen son, por ensinarme a loitar polos meus soños, por adeprenderme a estar orgullosa do que é meu, do que eu son.
Anhelo el sabor de tus besos. Anhelo todo contacto interno a ti, a tu ser. Anhelo...¿Qué anhelo? ¿Acaso olvidar es anhelar?
He olvidado de forma permantente el olor de tu ropa, el sabor de tu boca y el color de tu mirada. He olvidado cada centimetro recorrido junto a ti, y a la vez he vendido mi alma al mejor postor. Mi vida ya no depende de mí... sino de ti, que fuiste ese dichoso comprador de almas que apareció en mal momento y en mal lugar; tú, ser viviente doliente que me martiriza con sólo una escasa mirada... Tú...
Ya..., ya me siento vacía, vacía como cuando te conocí, vacía como cuando te perdi, vacía.. porque no sé vivir sin ti...
¿Acaso crees que vas a poder olvidarte de mí? ¿Acaso crees que yo me podré olvidar de ti? En el mismo momento que nos olvidemos una de las dos personas, lo hará la otra... Ahora, ¿qué me dices? ¿Te atreves a olvidarme?
Porque sé que yo aún no estoy preparada.
Shh.... Non chores máis. Tranquila. Eu vou estar aquí. Todos estaremos. Non te imos deixar soa nin por un minuto. Pero non sigas chorando. Tes que ser forte. Tes que sobrepoñerte a todo isto e loitar. Non podes renderte. Non, non te rendas. Tes que gañar esta batalla. Esta é a loita máis importante da túa vida. E contas co noso apoio. Pero nós nada podemos facer sen ti. Por favor, non te rendas. Loita con nós e xuntos plantarémoslle cara.
Deixádeme. Non me toquedes. Afastádevos de min. E parade de dicir todas esas palabras estúpidas e baleiras. Dicides que me entendedes, que comprendedes o meu sufrimento. Calade e non me fagades rir. Non tedes nin a menor idea do que é isto. Non sabedes nada. Credes que xa o vistes todo nesta vida, que experimentastes todas as emocións. Non tedes nin puta idea de nada. Non vistes máis que o que vos amosa o televisor, e pensastes que vendo así a dor era coma se xa a sentísedes. Inocentes. Non sabedes o que é sentirse coma un trapo vello. Sentir unha dor tan fonda que aínda que vos arrincasen a pel a tiras non o notariades. E vós dicides que me entendedes! Collede un coitelo e cravádeo na palma da man, e sobre esa ferida, botade vinagre. Doe, a que si? Pois cando sintades iso, xa poderedes dicir que me entendedes, aínda que sexa de lonxe.
Non tedes nin puta idea do que é o medo. Non sabedes o que é facer sempre o que algún estúpido che diga sabendo que iso non é bo. Non experimentastes nunca o terror de sentirse soa, de ver que non tes a ninguén que che axude. Non sentistes nunca a humillación que eu sentín.
Fun eu quen correu polas rúas desertas fuxindo. Fun eu quen berrou todas as noites pedindo unha axuda que nunca chegou. Fun eu quen agoniaba día tras día oculta polo muro da vosa indiferenza. Vós vistes todo o que pasaba. Vistes que eu non era máis que unha alma en pena e continuastes camiñando, facendo caso omiso de min. Non vos parastes nunca a ver que me pasaba. Só agora vos acordades de min. Agora que estou encerrada neste cuarto vides a dicirme que me comprendedes. Ide á merda! Cando eu berraba pola noite polo medo que sentía, vós non oïades nada. Cando os meus choros eran o único que rachaba o silencio nocturno, vós dabades media volta na cama e seguiades durmindo. Pois se non soubestes escoitarme cando vos estaba chamando, non veñades agora que non quero vervos.
Fóra! Quero estar soa. É tan difícil de entender? Non preciso das vosas palabras mainas e comprensivas. Prefiro estar eu cos meus medos, eu e as miñas pantasmas. Sobrevivín moitos anos entre elas, sen que vós me axudásedes. Por que raio vos acordastes de min agora? Seica o meu deterioro físico é cada día maior. Se eu sigo igual ca sempre! Teño a mesma delgadeza extrema, a mesma palidez, as mesmas olleiras, a mesma cara de morta. Pero agora acordástesvos de min. Debe de ser que non hai ningún outro pobre ao que axudar. Pois metede a vosa axuda por onde vos caiba! Que eu non a quero! Cando vola pedín, non ma destes. Agora xa é tarde. Ide todos ao inferno!
Vivín sempre na escuridade, afogada por mil medos constantes. Sentiades os meus berros cada noite, pero sempre pensastes que eran simples pesadelos. Non vos dabades de conta de que eu agoniaba no meu leito, presa dun terror tan grande que non me deixaba respirar. Só miña nai acudía para limpar a suor fría que bañaba a miña fronte. Cun pano mollado en auga fría, lavábame a cara, e con palabras doces arrolábame ata que volvía a adormecer. Miña nai. Ela foi a única que se preocupou por min. Pero desde que ela non está, quen foi quen mirou por min? Ninguén. Nin tan sequera tivestes o valor de dicirme que morrera. Pensastes que eu non soportaría o peso da verdade. E para que non sufrise, dixéstesme que marchara, que fora traballar a Barcelona. Como se vos ocorreu pensar que iso me ía facer menos dano? O que vós me estabades dicindo era que miña nai me abandonara, que marchara lonxe e me deixara aquí soa. Non sabedes canda dor pode causar iso. Non vos decatastes que se me contásedes a verdade eu sufriría durante un tempo, pero remataría por aceptalo; pero que ao enganarme, ía preguntarme durante moitos anos que fora dela. E aínda por riba, descubrino do peor xeito posible. Vin a súa lápida no cemiterio. E cando vos preguntei, negástelo. Coma se fose tonta! Pensades acaso que se vexo o nome de miña nai no nicho no que tamén se enterraron meus avós non vou ser capaz de atar cabos?
E se non vos preocupastes de min daquela, cando realmente vos necesitaba, marchade agora. Non necesito as vosas bágoas compasivas, nin o voso falso consolo. Sei coidarme soa. Non vos preciso. Quero estar soa. Eu soa, sen que esteades analizando os meus actos. Dicides que son unha pobre tola, que levo demasiado tempo sen ninguén. Pois esta pobre tola quere seguir estando soa. E pechade a porta ao saír. Non vaia ser que escape do manicomio. Total, as ventás xa están enreixadas e xa me levaron todo aquilo co que podería suicidarme.
Al llevar a cabo esta reacción: HBr (l) + CsHCO3(s) --> CsBr(s) + H2CO3 (g), que ocurre en el espacio sináptico existente entre las neuronas, se libera una partícula que entra perpendicularmente en un campo magnético, en el cual existe además una fuerza eléctrica atractiva. Esta partícula, aunque aparentemente no se desplaza puesto que el movimiento fue negado por Parménides, en realidad migra a través de diversos tejidos a través de la matriz intercelular para finalmente llevar a cabo un golpe de estado pacífico, que derroque el poder racional existente e instaurar la dictadura de las emociones. Esta partícula aún está bajo el estudio de diversas eminencias. En el ser humano es causante de diversas patologías como la alegría crónica, embelesamiento agudo, ausencia de preocupaciones y aumento del ritmo cardíaco. Esta enfermedad es conocida desde antaño, y se le llamaba el “mal de amores”. No se conoce una cura para ella.
Olláchela dende lonxe. O seu longo cabelo louro caíalle polos ombreiros facendo unhas graciosas ondas. Os ollos marróns que sempre refulxían de felicidade estaban a mirarte cunha sombra de estrañeza pousada sobre eles. Os beizos cos que tantas noites soñaras agora estaban inmóbiles, faltos de toda emoción. Seguiches repasando as curvas do seu corpo, aquelas coas que sempre esperabas amencer ao lado. O seu peito firme, a cintura estreita que lle realzaba a figura, as cadeiras algo anchas pero tan deliciosas e sensuais cando bailaba. As pernas que te facían tremer cada vez que ela camiñaba. Os pés pequenos e perfectos, que tanto lle gustaba calzar en zapatos con tacón.
Queríala máis que a nada e dixérasllo. Sabías que nunca poderías bicala, acariñala, pero o teu peito rebentaría se non llo tiveses dito. Contáchesllo todo e ela dixo non, que só erades amigas. Xa non había que facerlle. Esgotaras a túa última posibilidade e erraras o tiro. Seguirías escoitando o que ela che contase acerca das súas aventuras aínda que sabías que nunca chegarías a ter o papel protagonista nunha delas. Pero non importaba. O tempo cura todas as feridas, e neste momento, o mellor bálsamo para o teu esnaquizado corazón é o seu sorriso.
Imaxina un xardín inmenso, cheo de multitude de flores e árbores diferentes.Nese xardín sempre brilla o sol, aínda que non abafa. O abano de cores diferentes provoca en quen o mira un inmenso pracer, coma cando comes o doce que che gusta ou ves a aquela persoa que tanto queres.Todas as flores que están no xardín son diferentes. Algunhas non moito, pero sempre hai algún trazo que as fai únicas. Un día nese xardín paradisíaco amenceu chuvioso. Non era unha chuvia forte, senón maina, orballenta. Un observador que nunca tivera visto ese xardín non vería cal era a razón da tristura do clima. Vería as mesmas cores, os mesmos recendos, aínda que agora estivesen apagados pola néboa baixa. Pero alguén acostumado a ver ese xardín sabería dicir con exactitude cal era o problema. Unha das flores murchara. Non era a máis exótica, a máis grande nin a máis olorosa. Era unha flor coma as demais. Pero era tan especial que todos a botaban en falta. O xardín enteiro choraba a súa ausencia. Entón o ceo non intentou agochar por máis tempo a súa dor e a chuvia comezou a caer con forza. Os lóstregos atravesárono e o vento fixo tremer ata á árbore máis frondosa. Pero a tempestade finalmente amainou. O ceo foi clareando pouco a pouco ata volver a ser tan radiante coma noutrora. Pero algo cambiara no xardín. Aínda que as plantas seguían a medrar vizosas e coloridas, deixaran baldeiro o oco que ocupara aquela flor. Sabían que ningunha podería volver a ser coma ela, e ademais nunca serían capaces de esquecela.
Aterrada, mirou o corpo sen vida que xacía en fronte súa. Estaba deitado na cama, enriba da colcha de matrimonio que tanto tempo pasara tecendo. Era branca, pero agora unha mancha vermella estendíase na súa superficie. El estaba deitado, coas mans a carón do corpo e a cara contraída nun ridículo xesto de dor. Levaba posta a mesma roupa de sempre. A mesma camisa, o mesmo pantalón, as mesmas zapatillas, pero o xersei tiña agora un burato no medio do peito polo que non deixaba de saír sangue.
Con coidado, achegouse a el e pechoulle os ollos. Dáballe medo que a ollase dende a ultratumba. Despois foi á cociña e, na vella cociña de butano abriulle ao gas. Ela tamén morrería pero levaría un final máis doce que o seu marido.
Sentouse na butaca que tiña alí e agardou a que o butano fixese o seu efecto. Sabía que o gas impediríalle respirar ben e acabaría por perder o coñecemento. Se acaso iso non bastase para morrer, en media hora chegaría o porco do seu cuñado co mesmo cigarro de sempre na boca e faría saltar a casa polos aires.
Os motivos que a levaran a cometer un crime tan atroz eran fáciles de comprender para calquera. Xa non podía aturalo máis. Casara con el facía xa 54 anos. Súa irmá quedara preñada dun home que ninguén sabía quen era e estaba a punto de dar a luz. Para que non lle pasase o mesmo, súa nai casouna co mozo solteiro que máis lle gustaba. Era ben feito e tiña moito carácter, pero levábase ben cos señoritos da aldea. Pensou que era o mellor partido. E ela, unha moza incauta, tamén o pensou. Namorouse dos seus ollos azuis e casou con el sen dubidalo.
Foran 54 anos cheos de palabras de desprezo e de berros. Moitas veces preguntouse se nalgún momento el chegara a querela. E case sempre acababa concluíndo que non. Pero agora rematara. Nunca máis tería que aguantar os seus desprezos.
Nadia pechou os ollos e preparouse para a apoptose. Morte programada. O mundo programara exactamente cal era o momento no que debía de desaparecer. Había que renovar estruturas, desfacerse de todo aquilo que estorbaba e substituílo por novas xentes. Ninguén tiña en conta se a súa labor aínda continuaba a realizarse correctamente, se nunca dera problemas. Non importa. Era vella e había que tirar con ela. O seu posto sería ocupado por algún miñaxoia que aínda se estaba formando. Un novato calquera que se crería o dono do mundo sen saber que só é un minúsculo átomo invisible para os ollos de calquera.
Quería vivir. Non era un moble inútil que xa só servía para facer leña. Aínda todo funcionaba correctamente. Pero o mundo loitaba por rematar con ela. Era a súa hora. Unha morte programada. A súa hora fixárase xa había tempo e tiña que acatala.
Deitada como estaba, sentiu fluír o sangue por todos os capilares do seu corpo. Estaba viva, non había ningunha dúbida. Podería rebelarse, protestar, loitar pola súa vida. Recordarlle ao mundo que ela quería vivir. Pero sería inútil. O sistema afogaríaa coma a un becho inmundo, coma a unha cascuda. Non se toleraba que ninguén sobresaíse en ningún aspecto. Todos debían ter o mesmo aspecto. Todos tiñan as mesmas normas. Todos tiñan que ter os mesmos gustos e preferencias. E coa súa protesta, o único que conseguiría sería que a morte programada se adiantase. Neste mundo ninguén podía ser diferente. As diferenzas había que eliminalas. Todos eran de pel clara, de cabelo escuro, coa mesma estatura e peso, e todos tiñan os mesmos ollos sen vida. Non eran máis que máquinas alienadas.
Nadia recordou cando ela era nova. Tiña soños e aspiracións. Quería chegar a ser alguén. Coma todos os nenos. Pero o sistema encargárase de destruír todas esas ilusións. Como fixera con todo. Convertera o seu colorido mundo da infancia nun mapa repetitivo e gris. E agora remataría con ela.
Baixou a cabeza e levantouse. Colleu o bote con pastillas que había enriba da mesa. Eran as pílulas que rematarían coa súa vida, as pílulas que farían real a apoptose. Abriuno e colleunas todas. Abriu a boca e mastigounas. Sabían a doce, coma caramelos. Sentiu como comezaba a fallarlle o aire. Cuspiu todo o que tiña na boca. Pero xa era tarde. O veleno xa penetrara no seu corpo e estaba causando o seu efecto rápido e letal. Viu como o mundo desaparecía ante os seus ollos.
Antes de perder a consciencia, mirou por última vez a fotografía de Sara. “Meu amor….”
Aí ven outra vez Lidia. Élle a miña neta, sabe? Vostede xa non a coñeceu. Nin tan sequera coñeceu aos meus fillos. Pero agora ela quere saber de vostede. Vénme preguntar que como foron os tempos da guerra, se vostede foi ao fronte, se había moita fame. E eu xa non sei que dicirlle, padre. Xa vou vella e non me acordo do que pasou. Só me lembro de cando o señor cura, don Ramón, veu pedirlle o gran pero vostede non llo deu. Díxolle que non había comida dabondo para comer nós e que ademais xa lle tiña que dar unha parte aos amos. O cura marchara todo cabreado. Pero pasou tanto tempo.
Soa o timbre. Voulle abrir a porta a Lidia.
– Ola avoa. Que tal che vai o catarro? Xa curaches?
Moito se preocupa por min. Escoitoume tusir onte na misa e xa me trouxo á casa no coche.
– Xa estou ben, miña nena. Pero entra rápido que senón vaite coller o frío a ti.
Mire que bisneta tan ben feita ten. É delgadiña e pequerrecha, e ten a pel tan branquiña que parece unha boneca de porcelana. Coma aquela que tiña a madre na súa habitación, acórdase? Ten o pelo recollido en dúas trenzas, tal e como a peiteaba eu cando ela era pequena. Cando espertaba, vestíase rápido e, antes de ir almorzar, viña toda apurada xunta min cun peite na man e dicíame: “avoíña, faime ti as dúas trenzas que a mamá non sabe”, e mentres llas facía os ollos relucíanlle coma se foran pingueiras de orballo que o sol alumea ao amencer. Tal como lle brillan agora.
Quita o abrigo e vai para a cociña.
– Que xantaches, avoa?
– Cocín unhas pataquiñas cuns grelos.
– Tes que comer máis peixe, avoa, que sabes que che vai ben para o bocio.
– Pero desde que teu avó Daniel, Deus o teña no ceo, morreu, eu xa non teño ganas de cociñar. Total eu amáñome con calquera cousa.
– Tróuxenche eu unhas troitas. Vou por elas ao coche e límpochas para que as prepares para a cea.
Ve, mi padre? É un anxiño que vela por min. Vou buscar unhas galletas para ofrecerlle polo menos. Dá vergonza que se tome tantas molestias e que non lle dea de merendar. E de paso lévolle unha Coca-Cola. Eu non as bebo e van caducar todas. Se tivera dáballe daquel biscoito que facía antes. A vostede tamén lle gustaba comer un anaquiño ao volver de rozar o monte. Pero non había ovos dabondo para facelo. As pitas que tiñamos estaban tan esfameadas coma nós e os poucos ovos que poñían había que darllos aos amos.
Xa está Lidia no fregadeiro. Deixara unhas bolsas enriba da mesa.
– De que son estas bolsas, miña nena?
– Son algunhas cousas que lle merquei: iogures, froita, pasta, arroz,…
– Non sei para que te molestas tanto.
Ven cara a min e dáme un bico na meixela.
– Porque es a avoa máis boa do mundo.
De paso que se achega a min, métolle un billete de 20 euros no peto do pantalón sen que se dea de conta. Merece moito máis pero eu non teño cartos.
– A ver, vésme botar unha man co peixe?
– Axudareiche, logo.
Está toda riseira. Parece que algo lle quedou de vostede. Cando foi o da guerra, vostede tampouco perdía o sorriso. Por moi mal que foran as cousas e aínda que levara días sen comer ou sen durmir, sempre tiña unha palabra bonita para que nós non nos entristeceramos. Agora comeza a cantaruxar.
– Que é o que cantas, neniña?
– É un cantar de cego que me ensinou o mestre. Fala dun home republicano que mataron en Abellá. Chamábase Manuel Ponte e matárono no 37 cando volvía para a casa despois de ter unha reunión para celebrar o aniversario da fundación da II República. Só tiña 19 anos.
Non sei que perrencha lle entraría agora co conto da guerra. Eu xa o tiña todo esquecido ata que Lidia empezou a remexelo todo.
– Avoa, o outro día contáchesme que o bisavó non lle quixera dar o gran ao cura para que comesedes vós. Que lle pasou despois?
– Ai, miña nena! Eu xa non me acordo diso. Xa choveu moito desde aquela.
Vostede sabe que non é verdade. Non é que non me acorde. Teño gravado todo coma se mo escribiran cun ferro quente. Pero non quero volver a vivilo.
– Ben sei que non che gusta nada falar daquela época, avoa, pero para que non volva a acontecer hai que saber que foi o que pasou.
Déame forzas, padre, para contarllo.
– Mira, despois de que o padre lle dixera ao cura que non lle daba o gran, don Ramón colleulle moita manía. Ademais meu pai non ía moito á misa porque tiña que quedar coidando as vacas. Pois cando foi o da guerra, o cura comezou a botar sermóns en contra dos ateos e dos da República. Parecía que se a guerra a gañaban eles, acabaríase o mundo. E despois colleu e alistou todos os mozos como voluntarios para ir ao fronte. Por suposto, ningún quería ir. E nesa lista estaba meus irmáns Manuel e Antonio. Un tiña 19 anos e o outro 21. O cantar ese que dis ti fíxoo o avó do mestre, que era cego, e fíxoo por meu irmán pero cambioulle os apelidos e disfrazou un pouco a situación por medo ás represalias. Déranlle un permiso dun mes para vir vernos. Cando xa tiña que volver á Bilbao, veuse despedir de min á habitación porque eran as 6 da mañá e eu aínda estaba durmindo. Díxome: “adeus irmá querida, que nunca vivo volvo”. Eu quedei chorando pero tiña razón. Tan pronto se botou fóra da casa, desfixérono a balazos. Alguén dera o sopro de que era un espía roxo. E non se molestaron en comprobar se era verdade. Non tiveron piedade ningunha con el.
Meu pai quedou desfeito. O fillo máis vello deixáranllo coma un coador na porta da casa. Pero ao pouco de enterralo chegou outra noticia do fronte. A Antonio, meu outro irmán, matárano. Nin tan sequera tiveron a decencia de mandarnos o cadáver para enterralo. Daquela meu pai xa perdeu todas as forzas que tiña. Perdera os únicos fillos varóns que tiña. Pero a pesar de andar coma un espírito, nunca tivo unha mala palabra con nós. Sempre nos sorría para que non nos entristecéramos.
Dous anos despois, no 39, cando a guerra xa se estaba acabando, viñeron por aquí. Era un camión cargado de xente. Estaba o carpinteiro, o alcalde de Boimorto, o pai da madriña de teu pai. Pararon diante da porta e baixaron uns homes moi ben peiteados e vestidos cunhas camisas azuis con detalles encarnados. O cura mandoulles coller a meu pai. El non fixo forza ningunha, deixouse ir, pero miña nai botóuselles enriba para que non o levasen. Eu máis miñas irmás estabámolo vendo todo desde a ventá da cociña. E miña nai berráballes que xa dera dous fillos para a guerra, que non lle quitasen tamén o marido. Pero non lle fixeron caso. Só o cura lle berraba que se tiña que ter acordado antes, cando lle veu pedir o gran. E el tampouco volveu. Seica o mataron no Amenal e nunca atopamos o cadáver
Ao rematar, Lidia abrázame forte. Contaxiáralle todo o medo que eu sentira. Xa non falamos máis. Acaba co peixe, despídese e marcha.
Xa fai unha semana que non vexo a Lidia. Desde que lle contei o que lle aconteceu a vostede. Mire! Por alí ven. Voulle abrir a porta
Dime que suba ao coche e conduce. Parece que imos cara a Santiago pero desvíase antes de chegar á autovía. Metémonos por unha pista pequena ata que xa non se pode avanzar máis. Daquela baixamos do coche e ela agárrame dun brazo. Lévame polo monte ata chegar a unhas escavacións onde hai máis xente. Hai un esqueleto fóra dos buratos e Lidia lévame en fronte del. Ten un burato no cranio. Debérallo facer unha bala.
– O bisavó Xoán, avoa.
Eu ao principio non lle quero facer caso. Pero achégome un pouco máis e vexo que ten unha cadea de ouro no pescozo. Anícome e collo o relicario que pende dela. Ao abrilo, vexo unha fotografía coma a que teño eu na parede da miña habitación pero máis pequena. Nela estamos meus pais, todos os meus irmáns e máis eu.
Por fin estamos aquí, padre. Os seus restos están naquel cadaleito en fronte do altar. Hoxe imos enterralo onde merece, a carón da muller que tanto quixo e dun dos fillos que lle roubaron. Xa logo ha de descansar en paz.
Lidia está ao meu carón. Agárrame forte da man. Desde que me levou ver o enterramento venme ver todos os días. Contoume que aquela semana non me viñera ver porque estivera remexendo Roma con Santiago para buscar aqueles mortos. Seica os enterraran nun monte privado e o dono non daba permiso para escavar alí. Pero ela non se rende facilmente e conseguiuno.
A igrexa está chea. Toda a parroquia quixo vir despedilo, padre. Veñen despedir a un home que o seu único delito foi non darlle o gran a un cura para non deixar morrer de fame aos seus fillos.
Como será? Será tal e como a imaxinei? Estará sempre a rir, como lle pasa cando falamos por teléfono? Como vestirá? Será a súa voz tan doce como semella? Falará moito? Que fará en canto me vexa? Escapará a correr? Abrazarame? Quedará quieta e muda coma unha estatua? Enfurruñarase por darlle unha sorpresa? E que farei eu? Serei quen de reaccionar? Ou quedarei coma unha parva, cravada ao chan e mirándoa? E os demais? Que pensarán? Que farán? Pensarán que son unha tola por ir dar aló? Serei capaz, tan sequera, de subir ao autobús que me levará ata xunto dela? E serei capaz de despedirme chegado o momento? Que pensará ela? Ignorarame? Enfadarase? Alegrarase? Poderei abrazala? Bicala? Dicirlle que a botei de menos? Quererán as palabras saír da miña boca? Poderei sobrevivir aos nervios previos á viaxe?
Só hai algo que sei seguro, ela é quen garda o meu ventrículo esquerdo. Por algo será.
A noite caeu. As flores murcharon. A vida rematou. Xa non queda nada por facer. Xa non hai un oco para a esperanza. A estrela polar brilla con forza enchendo os oídos noctámbulos de cantos de serea. As luces dos coches que pasan iluminan a estrada deserta pola que todo o mundo está camiñando. A auga empapa a coiraza impermeable que os illa no seu propio sistema solar. Ollos sen vida escrutan cada un dos meus pasos.
